1500 | Bevolkingsaantal geschat op 14.250 (BOER1991) |
1509 | Pestepidemie |
1509 | De latere prediker van de wederdopers Jan van Leyden geboren, zoon van Beukel Gerritsz en Alijdgen Jansdr |
1512 | Instorting van de ruim 100 meter hoge toren van de Pieterskerk (4/5-mrt) |
1535 | Stopzetten werkzaamheden aan Hooglandse Kerk |
1542 | De latere stadssecretaris Jan van Hout te Leiden geboren, zoon van Cornelis Meeszn van Hout en Margriete Pieter Jaspersdr |
1566 | Beeldenstorm |
1568 | Begin 80-Jarige Oorlog |
1572 | Leiden koos de zijde van de Opstand (jun) |
1572 | Sint-Bartholomeusnacht (24-aug) |
1573 | Inrichting Pieterskerk en Hooglandse Kerk voor Gereformeerde eredienst |
1574 | Leidens Ontzet (3-okt) |
1574 | Bevolkingsaantal geschat op 12.456 (BOER1991) |
1575 | Stichting universiteit |
1576 | Bouw nieuwe gevel Stadhuis aan de Breestraat, ontworpen door Lieven de Key |
1577 | Komst Vlamingen, via Engeland |
1578 | Aanvang Franstalige hervormde diensten door hoogleraar G. Feugueray (9-mei) |
1580 | Parma onderwerpt Zuidelijke Nederlanden, veel Zuid-Nederlanders migreren naar het Noorden |
1581 | Volkstelling, omstreeks 12.000 inwoners (NOOR1996) |
1582 | Val van Hondschoote |
1583 | Inschrijving 96 poorters uit Hondschoote; val van Bailleul (Belle) |
1584 | Vestiging in één keer vanuit Brugge van 450 Waalse hervormde gezinnen, afkomstig uit de streken van Artois, Henegouwen, Luik en Namen; bevestiging Waalse kerkeraad, Vrouwekerk |
1585 | Verovering Antwerpen |
1587/1592 | Aanleg bolwerken |
1590 | Aanleg Hortus Medicus |
1598 | Edict van Nantes (13-apr) |
|
1604 | Demping Pieterskerkgracht |
1606 | De schilder Rembrandt van Rijn geboren (15-jul), zoon van Harmen Gerritsz (molenaar) en Neeltje Willemsdr van Zuytbrouck |
1607 | Overwelving Hooglandse Kerkgracht |
1609 | Vestiging Pilgrim Fathers in Leiden vanuit Engeland via Amsterdam |
1611 | VIERDE stadsuitbreiding (van Oude Vest tot Mare Singel) |
1619 | 80 Vlaamse vluchtelingen (va 1575) |
1620 | Mayflower met Pilgrim Fathers vanuit Rotterdam naar New England |
1621 | Investering Leiden in oprichting eerste West-Indische Compagnie, gericht op o.a slavenhandel |
1622 | Volkstelling, 44.745 inwoners (NOOR1996) |
1624/1625 | Pest epidemie, bijna 10.000 inwoners overleden |
1633 | Overwelving Papengracht |
1635 | Pest epidemie, bijna 15.000 inwoners overleden |
1640 | Lakenhal in gebruik genomen |
1644 | VIJFDE stadsuitbreiding (Haven) |
1648 | Vrede van Munster |
1649 | Ingebruikneming Marekerk |
1649 | 100 Vlamingen (va 1620) |
1651 | Verkoop van de Burcht aan het Leidse stadsbestuur |
1655 | Pest epidemie, meer dan 10.000 inwoners overleden |
1656 | Aanvang graven Haarlemmertrekvaart (mrt) |
1657 | Eerste trekschuit Leiden-Haarlem (1-nov) |
1659 | ZESDE en LAATSTE stadsuitbreiding binnen de singels, tussen Haven en Geregracht |
1661 | Bouw stenen Pesthuis |
1668 | De latere arts en hoogleraar Herman Boerhaave te Voorhout geboren (31-dec), zoon van Jakob Boerhaave (predikant) en Hagar Daelder |
1669 | Epidemie waarna veel grachten gedempt werden; 125 Vlamingen (va 1650) |
1670 | Overwelving Voldersgracht (Langebrug) |
1674 | Deelname Leiden aan oprichting tweede West-Indische Compagnie, gericht op o.a slavenhandel |
1681 | Demping Hooigracht |
1685 | Herroeping Edict van Nantes (18-okt) |
1694 | Oprichting Ars Aemula Naturae |
1699 | 62 Vlamingen (va 1670) |
|
1815 | Aantal inwoners 28.500 (NOOR1996) |
1816 | Oprichting Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Leiden |
1816 | Plaatsing van de eerste stoommachine in de Nederlandse textielindustrie door Jan van Heukelom |
1816 | Nederduits Gereformeerde Kerk wordt Hervormd |
1819 | Afbraak (Waalse) Vrouwekerk |
1822 | Voormalige Pesthuis krijgt justitiële bestemming |
1825 | Verbouwing Korenbrug tot de huidige vorm |
1829 | Aantal inwoners 34.564 (VELL1962) |
1832 | Eerste cholera epidemie |
1835 | Stichting Rijksmuseum van Oudheden |
1835 | Aanleg Plantsoen langs de Zoeterwoudse singel |
1837 | De latere natuurkundige en hoogleraar Johannes Diderik van der Waals geboren (23-nov), zoon van Jacobus van der Waals (timmerman) en Elisabeth van den Berg |
1839 | Geboorte van Maria Catharina Swanenburg (9-sep), dochter van Clemens Swanenburg en Johanna Dingjan, later bekend als de Leidse gifmengster Goeie Mie |
1842 | Eerste trein Leiden-Haarlem (11-aug), exploitatie Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM) |
1843 | Opening spoorlijn Leiden-Den Haag (Voorschoten), eerste stationsgebouw |
1848 | Opening Stedelijke Gasfabriek (eerste in Nederland), introductie gasverlichting |
1849 | Volkstelling, aantal inwoners 39.000 (FOCK1962) |
1850 | Instelling Bevolkingsregister |
1852 | Aantal inwoners 36.817 |
1855 | Cholera epidemie |
1855 | Oprichting Kweekschool voor de Zeevaart |
1856 | Laatste openbare terechtstelling in Leiden, bij het Gravensteen, van Adrianus Blom |
1858 | Herbouw Synagoge aan het Levendaal nadat deze door de buskruitramp zwaar was beschadigd |
1860 | Cholera epidemie |
1860 | Eerste uitgave Leidsch Dagblad (1-mrt) |
1862 | Opening eerste Leidse badhuis aan de Boommarkt 21 |
1864 | Sloop van de Koepoort en de Witte Poort |
1865 | Aantal inwoners 38.492 waarvan 25.068 Nederd. Hervormden en 9.815 Roomsch Katholieken |
1866 | Cholera epidemie |
1866 | Lakenhal ingericht als Stedelijk Museum |
1869 | Aantal inwoners 39.049 (VELL1962) |
1873 | Opening Academisch Ziekenhuis aan de Morssingel |
1875 | Demping Cellebroersgracht (ook Broertjesgracht, thans Kaiserstraat) |
1878 | Opening spoorlijn Leiden-Woerden |
1878 | Aanleg drinkwaterleiding vanuit de duinen bij Katwijk door de Leidsche Duinwater Maatschappij (LDM) |
1879 | Ingebruikneming paardetram met twee lijnen (Zijlpoort-station en Plantage-station) |
1879 | Eerste trottoir, op de Hogewoerd |
1880 | Aansluiting spoorweg Leiden-Woerden op de Hollandsche IJzeren Spoorweg, vernieuwing en uitbreiding station en tweede stationsgebouw |
1881 | Opening stoomtramlijnen naar Bollenstreek (Hillegom) en Katwijk |
1882 | Oprichting plaatselijke afdeling van het Algemeen Nederlands Werklieden Verbond (ANWV) |
1883 | Stichting Meelfabriek De Sleutels door A.J. Koole en A. De Koster sr. |
1884 | Oprichting Leidsche Ambachtsschool |
1884 | Opening Leidsche Kaasmarkt |
1884 | Oprichting standbeeld voor Pieter Adriaensz van der Werf op de Ruïne |
1889 | Stadsgehoorzaal uit 1874 door brand verwoest |
1890 | Ingebruikname telefoonnet (1-mrt) |
1895 | Instelling Markt- en Havendienst |
1895 | Introductie modelfiets |
1895 | Werkstaking van katoenwevers in de Leidse Katoenfabriek |
1896 | Aantal inwoners 44.741 |
1896 | Singels toegevoegd aan de gemeente Leiden, annexatie gedeelten van Zoeterwoude (ruim 3400 inwoners, Oegstgeest (1900 inwoners) en Leiderdorp (3000 inwoners) |
1896 | Verbouwing Postkantoor aan de Breestraat (VARI1943) |
1898 | Eerste Leidse auto van Jhr. J.C. Schorer (Benz, model Comfortable) |
1899 | Aantal inwoners 53.640 (VELL1962) |
1899 | Oprichting Leidse Volkshuis door Emilie Knappert en prof. H.L. Drucker |
|
1900 | Oprichting van de Leidse Bestuurdersbond |
1900 | Alle percelen binnen de bebouwde kom op het drinkwaterleidingnet aangesloten |
1902 | Aantal inwoners 54.847 |
1903 | Besluit tot sloop van molen "de Oranjeboom" staande aan het plantsoen |
1903 | Opening eerste magazijn "De Zon" Vroom & Dreesmann aan de Aalmarkt hoek Maarsmansteeg (7-mrt) |
1903 | Opening Gemeentelijk Slachthuis |
1907 | Ingebruikneming Lichtfabrieken |
1907 | Eerste particuliere aansluiting op het elektriciteitsnet in de damesmodezaak van de gezusters Sasburg in de Haarlemmerstraat (16-okt) |
1908 | Sloop bebouwing Paardesteeg, vernieuwing Bostelbrug tbv passeren elektrische tram |
1908 | Opening Imperial Bioscope-Theater (eerste Leidse bioscoop) aan de Stationsweg |
1909 | Paardesteeg wordt Prinsessekade genoemd naar de pas geboren prinses Juliana |
1909 | De activist Marinus van der Lubbe te Leiden geboren, zoon van Franciscus Cornelis van der Lubbe en Petronella van Handel (13-jan) |
1909 | Opening van de zgn. Kaasmarktschool (Christelijke Opleidingsschool voor Gymn., H.B.S. en U.L.O. uitgaande van de Vereniging tot oprichting en instandhouding van scholen voor L. en M.U.L.O. op gereformeerde grondslag te Leiden), ingang aan de Hooglandse Kerkgracht, architect P. Van der Horst (1-feb) |
1909 | Aantal inwoners 58.253 (VELL1962) |
1909 | Inwijding van het nieuwe, in Gothische stijl opgetrokken, St.-Elisabeths-ziekenhuis aan de Hooigracht (19-nov) |
1910 | Blauwpoortsbrug vervangen door ijzeren rolbasculebrug met elektrisch mechanisme |
1910 | Opening Openbare Leeszaal en Bibliotheek "Reuvens", Breestraat 27 |
1910 | Wandeling (consult) van Mahler en Freud door Leiden (26-aug) |
1911 | Overkluizing Kort-Rapenburg |
1911 | Feestelijke opening van de Elektrische Tram van Leiden naar Katwijk (16-okt) |
1911 | Oprichting Electrische Klokkendienst, 5 openbare klokken in dienst, 10 particuliere aansluitingen met 12 klokken |
1912 | Vanwege de ANWB is een wegwijzer geplaatst op het kruispunt Rapenburg, Breestraat, Noordeinde |
1912 | Opening baanvak Leiden-Hoofddorp (3-aug) vanaf nieuwe station Heerenpoort |
1913/1915 | Bouw Hoogere Burgerschool voor Jongens aan den Hoogen Rijndijk |
1914 | De eerste spa wordt gestoken van het grondwerk voor het nieuwe Academische Ziekenhuis, ten westen van het station H.IJ.S.M. (26-mei) |
1914 | Algehele mobilisatie (31-jul) |
1914 | Komst ongeveer 3000 Belgische vluchtelingen (okt), ondergebracht in Zomerzorg, buitensocieteit Amicitia, Musis Sacrum, de Graanbeurs, de Rijkswerkinrichting, het gebouw van de R. K. Volksbond, de Dekenfabriek van Zaalberg en elders |
1914 | Sluiting Kweekschool voor de Zeevaart |
1915 | Instelling Gemeentelijke Lichtbeelden-Commissie (tot 1928) |
1915 | Anti-militaristische vergadering van de Vrije Socialisten Vereniging in de Graanbeurs, waarbij deelnemende militairen werden opgepakt (17-mrt) |
1917 | Invoering algemeen kiesrecht voor mannen en algemeen passief kiesrecht voor vrouwen |
1918 | Einde Eerste Wereldoorlog, Spaanse griep epidemie |
1919 | Invoering algemeen actief kiesrecht voor vrouwen |
1920 | Leiden wordt door de annexatie van gedeelten der gemeenten Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude 5000 ingezetenen rijker |
1921 | Bouw Gemeentelijke School- en Volksbadhuis aan de Van der Werfstraat |
1921 | Aanleg Kooipark |
1921 | Aantal inwoners 65.694 (VELL1962) |
1922/1923 | Eerste verbouwing van de zgn. Kaasmarktschool, extra verdieping, extra ingang aan de Koppenhinksteeg, architect A.T. Kraan |
1924 | Doorbraak Steenschuur-Levendaal met aanleg Korevaarstraat |
1924 | De nieuwe Chr. HBS aan de Kagerstraat en het nieuwe schoolgebouw der Vakschool voor Meisjes aan het Rapenburg geopend door Minister De Visser (5-mei) |
1924 | Opening van de dienst met de elektrische tram Noordwijk-Katwijk-Leiden via Voorschoten, Veur, Leidschendam naar Den Haag, voorlopig van Veur tot Den Haag nog per stoomtram (25-jan) |
1924/1927 | Bouw Politiebureau aan de Zonneveldstraat |
1925 | De elektrische tramlijn Den Haag-Wassenaar-Leiden van de HTM wordt in gebruik genomen tot aan het Posthof bij de Poelbrug (16-mei), het Leidse deel van de weg (Poelbrug, Haarlemmerstraat, Koudehoek) volgt even later (4-jul) |
1926 | Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Leiden gaat op in Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland |
1926 | Verbreding Rijnsburgerweg |
1926 | Spoorwegongeluk bij De Vink (9-sep) |
1927 | Sloop Militair Invalidenhuis, openstelling Kaasmarkt, start bodediensten aldaar |
1927 | Begin uitvoering centrale riolering |
1927 | Aan de electrische klok op het kruispunt Breestraat-Hogewoerd is door de ANWB een wegwijzer aangebracht |
1929/1930 | Tweede verbouwing van de zgn. Kaasmarktschool, gymnastieklokaal en conciërgewoning, architect A.T. Kraan |
1929 | Stadhuisbrand (12-feb) |
1929 | Inwijding van het nieuwe Centrale Israëlitische Wees- en Doorgangshuis in de Roodenburgerstraat (18-jun) |
1929 | Vlucht Graf Zeppelin boven Leiden (13-okt) |
1929 | In werking stelling van een postzegel-automaat aan het Postkantoor |
1929 | Het verbrede Gangetje voor het verkeer opengesteld |
1930 | Alle veemarkten naar de Nieuwe Beestenmarkt |
1931 | Feestelijke opening Leidsche Hout (30-jun), aangelegd voor een deel in het kader van de werkverschaffing |
1931 | Opening kinderspeeltuin Zuiderkwartier (eerste Leidse buurt-speeltuin) |
1931 | Aantal inwoners 70.825 (VELL1962) |
1931 | Eerste proef met schoolzwemmen, in De Zijl |
1932 | Opening Academisch Ziekenhuis aan de Rijnsburgerweg |
1932 | De afsluitbomen van den overweg hij het station worden voortaan electrisch bediend (6-feb) |
1932 | Laatste rit der stoomtram Leiden-Haarlem en opening van den electrischen tramdienst in de plaats hiervan (30-dec) |
1933 | Opening eerste cafetaria (Heck's) |
1933 | Eerste ziekenwagen, bij stalhouderij Fa. De Jong |
1933 | Definitieve beslissing herbouw stadhuis |
1934 | Eerste openbare telefooncel, op de Hogewoerdsbrug (1-mei) |
1934 | Opening nieuwe RK HBS (2-mei) |
1934/1936 | Demping van het Levendaal |
1935 | Sluiting baanvak Leiden-Hoofddorp (31-dec) |
1935 | Gevestigd te Leiden: M. Toonder, illustrator, Warmonderweg 19 (werkzaam bij de Rotogravure Maatschappij) |
1936 | Wijding nieuwe Sint Petruskerk aan de Kamerlingh Onneslaan (10-mrt) |
1936 | Opening nieuwbouw Vroom & Dreesmann (30-sep) |
1936 | Sluiting station Heerensingel (1-jan) |
1937 | Oprichting van de N.V. Nederlandsche Spoorwegen |
1937 | Opening Overdekte zwembad |
1938 | Muziek- (en later balletlerares) Corrie de Wekker verhuist naar woonark "Adinda" aan de Zijlsingel nabij het Utrechtse Veer |
1939 | Telefoon lokaal geautomatiseerd (Centrale Boommarkt); telefoondienst heeft in Leiden 4200 abonnees |
1939 | Eerste verkeerslichten in Leiden bij het kruispunt Breestraat-Noordeinde (Gijselaarsbank) |
1939 | Oude windvaan op nieuwe stadhuistoren aangebracht (2-feb); nieuw carillon |
|
1946 | Eerste personeelsadvertenties voor ponssters bekend met het Hollerith-systeem |
1947 | Volkstelling, aantal inwoners 83.999 (VELL1962) |
1948 | Partieel uitbreidingsplan "Leiden Zuid-West" door de gemeenteraad aangenomen, nog met nieuwe rijksweg 4b er in |
1949 | Koninklijk Nederlands Leger- en Wapenmuseum "Generaal Hoefer" gevestigd in voormalig Pesthuis |
1951 | Eerste reguliere televisie-uitzendingen in Nederland |
1952 | Aantal inwoners 91.632 (VELL1962) |
1953 | Ingebruikneming nieuw station met verhoogde spoorbaan, derde stationsgebouw |
1953 | Spoorbomen bij Rijnsburgerweg voor het laatst gesloten (26-aug) |
1953 | Lange Mare gedempt |
1955 | Ingebruikneming 7 meter hoge glijbaan speeltuin "Om de Doorbraak" |
1957 | Middelstegracht gedempt |
1959 | Sociëteit Minerva voor een belangrijk deel door brand verwoest |
1959 | Uiterstegracht gedempt |
1961 | Sluiting van het Heilige Geest- of Armen Weeshuis aan de Hooglandse Kerkgracht |
1961 | Opening nieuwe station Lammenschans |
1961 | Opening van het winkelcentrum Vijf Meiplein-Bevrijdingsplein "De Luifelbaan" (8-sep) |
1961 | De stadstram en de tramlijnen naar Katwijk en Noordwijk van de NZHVM in alle stilte vervangen door busverbindingen (7-okt) |
1962 | Eerste Leidse computer (X1) geplaatst bij de Rijksuniversiteit aan de Stationsstraat |
1962 | De twee ,,Leidse" trams - de Gele en de Blauwe -, welke twee verbindingen met Den Haag in stand hielden, vrijwel geruisloos vervangen door bussen (10-nov) |
1962 | Demping Korte Levendaal |
1963 | Gedeelte Leidse warenmarkt op proef verplaatst naar de Hooglandse Kerkgracht |
1964 | Optreden Pete Seeger in de Stadsgehoorzaal (6-mrt) |
1964/1968 | Demping van de Langegracht |
1965 | Ingebruikneming Vredeskerk |
1965 | Teach-in over Vietnam in De Burcht (29-okt) |
1966 | Annexatie Broek- en Simontjespolder (tbv bouw Merenwijk) |
1967 | Eerste gele NZH-stadsbussen in gebruik genomen (9-sep) |
1967 | Eerste reclame op de Nederlandse televisie |
1967 | Demping Langegracht en Oostdwarsgracht |
1967 | Opening semi-permanente hoofdpostkantoor aan de Geregracht nr 8 |
1967/1972 | Aanleg City-ring (aanleg parkeerterrein bij Garenmarkt en Korte Levendaal, doorbraak Sint Jorissteeg, rechttrekken Hooigracht, doorbraak Pelikaanstraat, aanleg wegen Schuttersveld) |
1968 | Eerste Leidse roltrap geplaatst bij de Hema in de Haarlemmerstraat |
1969 | Veemarkt verhuist naar Groenoordhal |
1969/1970 | Afbraak woningen Waardgracht |
1970 | Prof. K. van het Reve raakt als gevolg van de gladheid met zijn auto te water in het Rapenburg (23-jan) |
1970 | Opening eerste Leidse sauna aan de Sint Jacobsgracht |
1970 | Sloop station Heerensingel |
1971 | Oplevering eerste deel Merenwijk |
1971 | Laatste doorvaart Haven-Galgewater |
1971 | Opening Trefcentrum voor Migranten in pand Doezastraat 34 |
1972 | Verhuizing Elisabeth-ziekenhuis van de Hooigracht naar Leiderdorp |
1973/1974 | Demping Waardgracht |
1976 | Opening van het winkelcentrum De Kopermolen in de Merenwijk (21-mei) |
1976 | Graanbeurs door brand verloren (Burgsteeg) |
1976 | Sloop van het postkantoor aan de Breestraat |
1978 | Sluiting Grofsmederij |
1979 | Sloop Overdekte zwembad; sloop onafgemaakt viaduct aan de Haagse Schouw |
1979 | Actie "Leiden tegen apartheid" |
1980 | Voltooiing Merenwijk |
1980 | Waardgracht weer opengegraven |
1980 | Fusie Leidsch Dagblad met Damiate Pers in Haarlem |
1982 | Aanwijzing van de binnenstad tot beschermd stadsgezicht |
1982 | Vestiging Marokkaanse Moskee Al Hijra in Leiden Zuid-West aan de Rembrandtstraat |
1982 | Oprichting Afdeling Leiden en Oegstgeest van de Vereniging Vluchtelingenwerk Nederland |
1982 | Concert Pete Seeger in de Leidse Schouwburg (13-dec) |
1983 | Introductie geldautomaten bij Nutsspaarbank (Schuttersveld en Oude Rijn) |
1983 | Opening eerste Nederlandse kringloopwinkel aan de Volmolengracht 13 |
1984 | Opening eerste Leidse parkeergarage bij Digros aan de Langegracht |
1984 | Demontage niet-ontplofte duizendponder Morsweg 1 |
1988 | Plaatsing giromaat geldautomaat bij Postkantoor in de Breestraat |
1993 | Hollandse Dagbladcombinatie, met Leidsch Dagblad, ingelijfd door De Telegraaf |
1994 | Koninklijk Nederlands Leger- en Wapenmuseum "Generaal Hoefer" verhuisd naar Delft, voormalige Pesthuis onderdeel van Naturalis |
1994 | Internet demonstratie bij boekhandel Kooyker (2-apr) |
1994 | Aantal inwoners 114.892 (CBS) |
1995 | Minaret op Turkse Moskee Mimar Sinan aan de Curaçaostraat in gebruik genomen |
1996 | Leidsch Dagblad op internet op "http://www.tref.nl/9010/html/ld.htm" |
1996 | Oplevering vierde stationsgebouw |
1996 | Afschaffing schoolzwemmen |
1996 | Beestenmarkt autovrij |
1998 | Leidsch Dagblad op internet op "www.leidschdagblad.nl" (1-dec) |
1997 | Ingebruikneming Stationspleintunnel |
1998 | Oplevering Joop Walenkamptunnel als verbinding tussen Stationsplein en LUMC |
1999 | Opening eerste Nederlandse Weggeefwinkel aan de Hooglandse Kerkgracht 4 (6-jan) |
|